Budowa spalarni może przynieść wymierne korzyści dla środowiska. Z jednej strony instalacje termicznego przekształcania odpadów komunalnych (ITPOK) przyczyniają się do zmniejszenia ilości składowanych odpadów, a z drugiej w wyniku ich przetworzenia wytwarzana jest energia cieplna i elektryczna. Jak wspomniano w pierwszej części serii artykułów na temat budowy spalarni (zobacz tutaj), proces ten jest długi i trudny pod względem proceduralnym. Dodatkowo budowa spalarni budzi liczne obawy mieszkańców. W tej części większą uwagę poświęcę aspektom prawnym związanym budową spalarni.

Budowa spalarni etap 1 – decyzja o środowiskowych uwarunkowaniach

Budowa spalarni zalicza się do „przedsięwzięć mogących zawsze znacząco oddziaływać na środowisko”. Budowa spalarni wymaga zatem sporządzenia raportu o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko oraz przeprowadzenia oceny oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko, która kończy się wydaniem decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach. Decyzję wydaje co do zasady wójt (burmistrz, prezydent miasta).

Raport stanowi kompleksowe opracowanie zawierające dokładny opis przedsięwzięcia, z uwzględnieniem m.in. opisu elementów przyrodniczych objętych oddziaływaniem przedsięwzięcia oraz informacji na temat powiązań z innymi przedsięwzięciami. Dużą uwagę zwraca się w raporcie na opis wariantów realizacji przedsięwzięcia.

Decyzja środowiskowa stanowi ramowy dokument dla późniejszych pozwoleń, które koniecznie muszą być z nią zgodne. Szczegółowe ilości emisji i rozmiary potencjalnych zanieczyszczeń są jednak doprecyzowane na późniejszych etapach budowy spalarni, tj. przy ubieganiu się o pozwolenie zintegrowane.

Budowa spalarni a udział społeczeństwa

W postępowaniu w sprawie wydania decyzji środowiskowej przewiduje się udział społeczeństwa. Należy spodziewać się, że wiele osób zgłosi swoje wnioski i uwagi do inwestycji (które organ ma obowiązek rozpatrzeć, ale niekoniecznie uwzględnić), a nawet zgłosi swój udział w sprawie jako strona – ze wszelkimi tego konsekwencjami, w szczególności możliwością odwołania się od decyzji i składania skargi do WSA. Takie działanie wydłuży cały proces inwestycyjny, co należy uwzględnić dokonując harmonogramu realizacji spalarni.  

Budowa spalarni a organizacje ekologiczne

Więcej niż pewne jest to, że planowana budowa spalarni znajdzie się w kręgu zainteresowań jakiejś organizacji ekologicznej, która zgłosi swój udział w sprawie na prawach strony. Jeżeli zostanie dopuszczona do sprawy przysługuje jej prawo wnoszenia środków odwoławczych, a także skarga do WSA. Badajmy dokładnie statuty organizacji oraz spełnienie przez nie wymogów formalnych, próbujmy kwestionować ich prawo do udziału w sprawie, bo ten niestety nie wróży szybkiego jej zakończenia – może okazać się, że decyzja środowiskowa będzie musiała przejść wszystkie etapy postępowania administracyjnego i sądowoadministracyjnego.

Budowa spalarni – treść raportu ooś

Raport ze względu na obszerny i szczegółowy charakter musi zostać sporządzony przez podmiot posiadający stosowne uprawnienia do wykonywania tego typu dokumentów, z czym należy się liczyć w uwzględnianiu kosztów budowy spalarni. Warto zadbać o profesjonalny poziom raportu, ponieważ stanowi on centralny dowód w postępowaniu o wydanie decyzji o uwarunkowaniach środowiskowych. Organ po zasięgnięciu opinii organów właściwych do spraw ochrony środowiska, gospodarki wodnej, bezpieczeństwa sanitarnego oraz bezpieczeństwa pożarowego, na podstawie wskazań w raporcie, wydaje decyzję o środowiskowych uwarunkowaniach.

Budowa spalarni etap 2 – pozwolenie budowlane

Po uzyskaniu decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach można ubiegać się o pozwolenia związane z budową instalacji. Przed uzyskaniem pozwolenia na budowę może być potrzebne uzyskanie dodatkowej decyzji (jeżeli na danym terenie nie ma miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego) – o lokalizacji celu publicznego lub decyzji o warunkach zabudowy. Budowa spalarni może być bowiem znana za inwestycję celu publicznego. Ulokowanie takiej inwestycji na danym terenie jest możliwe na podstawie MPZP bądź poprzez indywidualną decyzję, gdy dla obszaru inwestycji nie ma MPZP. Jeżeli nie zachodzą podstawy do uznania przedsięwzięcia za inwestycję celu publicznego, należy ubiegać się o wydanie decyzji o warunkach zabudowy.

Po ustaleniu sposobu zagospodarowania i przeznaczenia terenu, inwestor składa  wniosek o wydanie pozwolenia na budowę. Decyzję należy uzyskać przed rozpoczęciem pracy budowalnych. Do wniosku załącza się uzyskaną wcześniej decyzję o środowiskowych uwarunkowaniach.

Po uzyskaniu pozwolenia budowa spalarni przechodzi w decydującą fazę wykonawczą.

Budowa spalarni etap 3 – pozwolenie zintegrowane

Budowa spalarni (jako obiektu) nie kończy jednak całej procedury. Ostatnim krokiem jest bowiem otrzymanie pozwolenia zintegrowanego. Budowa spalarni to przedsięwzięcie, które zostało zaklasyfikowane jako mogące powodować znaczne zanieczyszczenie poszczególnych elementów przyrodniczych albo środowiska jako całość, dla którego konieczne jest wydanie pozwolenia zintegrowanego.

W pozwoleniu zintegrowanym ustala się konkretne rodzaje emisji i zanieczyszczeń związane z eksploatacją spalarni, ich dopuszczalne granice oraz zastosowane techniki obróbki odpadów. Pozwolenie zintegrowane określa zasady korzystania z kilku obszarów środowiska i łączy w sobie  kilka decyzji, tj. pozwolenie na wprowadzanie gazów lub pyłów do powietrza, zezwolenie na przetwarzanie odpadów, pozwolenie wodnoprawne oraz pozwolenie na wytwarzanie odpadów.

We wniosku o wydanie pozwolenia zintegrowanego należy zawrzeć charakterystykę rodzaju instalacji, stosowanych urządzeń i technologii oraz charakterystykę techniczną źródeł powstawania i miejsc emisji, a także prognozy co do oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko z uwzględnieniem emisji hałasu, poboru wody i produkcji ścieków. W postępowaniu administracyjnym o wydanie pozwolenia zintegrowanego wyłączony jest udział organizacji ekologicznych. Pozwolenie to wydawane jest na czas nieokreślony.

Jak widać powyżej, proces budowy spalarni jest długi i złożony.

Jeśli planujesz budowę zakładu przetwarzania odpadów, niekoniecznie – skontaktuj się. Pomogę w kwestiach prawnych. u