Odmowa wydania decyzji środowiskowej blokuje nam realizację przedsięwzięcia. Decyzja środowiskowa wymagana jest przy wykonaniu większości inwestycji oddziaływujących na środowisko. Bez uzyskania takiej decyzji – ani rusz. Nie mamy szans na wybudowanie np. zakładu przetwarzania odpadów, zakładów przetwórczych lub produkcyjnych. Lista przedsięwzięć wymagających uzyskania decyzji środowiskowej zamieszczona jest w rozporządzeniu Rady Ministrów (zobacz). 

Dziś chciałam zająć się sprawą trochę od końca – czyli wskazać na sytuacje, w których następuje odmowa wydania decyzji środowiskowej, albo z drugiej strony – wskazać na sytuacje, które nie uprawniają organu do takiego działania. Trzeba sobie uświadomić, że trudno zablokować inwestycję samym tylko sprzeciwem społecznym.

Decyzja środowiskowa jest decyzją „związaną” – odmowa wydania decyzji środowiskowej również

Decyzja środowiskowa jest w istocie decyzją związaną. Co to oznacza? A no to, że jeżeli organ nie stwierdzi przeszkód do wydania decyzji (przeszkód wskazanych w określonych przepisach prawnych), musi wydać decyzję pozytywną, czyli MUSI „ustalić środowiskowe uwarunkowania dla przedsięwzięcia” zgodnie z wnioskiem strony. To samo odnosi się do odmowy wydania decyzji środowiskowej – może to nastąpić tylko w ściśle określonych sytuacjach. 

Odmowa wydania decyzji środowiskowej z uwagi na przepisy miejscowe

Planując inwestycję w danym miejscu należy dokładnie przeanalizować ustalenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego (jeśli na danym terenie obowiązuje taki plan). Ta informacja jest bardzo ważna dla inwestorów. Jeśli bowiem  inwestycja jest sprzeczna z przeznaczeniem terenu określonym w mpzp, na pewno nastąpi odmowa wydania decyzji środowiskowej. Nie ma szans na uzyskanie pozytywnej decyzji, choćbyśmy nie wiem jakie argumenty powoływali. W ten też sposób najłatwiej zablokować wydanie decyzji albo zakwestionować ją w trybie odwoławczym lub nadzwyczajnym.

MPZP a odmowa wydania decyzji środowiskowej

Analizie należy poddać wszystkie zapisy planu, czasem bowiem dane zakazy lub nakazy zamieszczone są w postanowieniach ogólnych planu albo gdzieś na końcu uchwały w sprawie MPZP. Plany czasem przewidują np. zakaz lokalizowania przedsięwzięć mogących zawsze znacząco oddziaływać na środowisko lub zakaz lokalizowania konkretnych rodzajów przedsięwzięć, np. związanych z gospodarowaniem odpadami. W takim przypadku nastąpi odmowa wydania decyzji środowiskowej, mimo że nasz grunt opisany jest w planie jako przemysłowy.

Co jeszcze zablokuje inwestycję?

Jeżeli zostanie wykazane, że inwestycja będzie przekraczać ustalone w przepisach normy, np. hałasu lub emisji do powietrza, także nastąpi odmowa wydania decyzji środowiskowej.

Organ wydając decyzję bierze jednak pod uwagę wielkości założone i wykazane w dokumentacji przez inwestora, ponieważ inwestycji faktycznie jeszcze nie ma, jest planowana. Dlatego decyzja środowiskowa z uwagi na takie okoliczności raczej nie jest zagrożona. Dopiero jak zostanie zrealizowana będzie można podejmować skuteczniejsze próby wstrzymania danej działalności z uwagi na przekroczenia (wtedy można je już zmierzyć).

Istotne dla realizacji inwestycji są także zakazy lub nakazy istniejące na danej formie ochrony przyrody, np. na obszarze chronionego krajobrazu lub w parku krajobrazowym. Na takich obszarach często ustanawiany jest np. zakaz wycinki drzew lub zakaz zabudowy w jakiejś odległości od zbiorników wodnych, zakaz lokalizowania przemysłu, itp.

Odmowa wydania decyzji środowiskowej – co nie jest brane pod uwagę?

Decyzja środowiskowa nie jest wrażliwa na argumenty celowościowe. Takowe nie powinny być brane pod uwagę (w kontekście odmowy wydania decyzji środowiskowej), jeżeli nie są powiązane wprost z przepisami prawa, które umożliwiają organowi odmowę.  Dotyczy to np. bliskości zabudowy mieszkaniowej (o ile spełnione są kryteria z przepisów budowlanych), bliskości terenów rekreacyjnych, możliwe hałasy (w granicach norm), odory, itp.

Innymi słowy, nie dojdzie do odmowy wydania decyzji środowiskowej, jeśli nie ma wyraźnych przepisów sprzeciwiających się zlokalizowaniu danego przedsięwzięcia w określonym miejscu.

Przepisy i orzecznictwo

Odmowa wydania decyzji środowiskowej jest częstym tematem przewijającym się w orzecznictwie sądów administracyjnych. W orzecznictwie skonstruowano następujący katalog przesłanek odmowy wydania decyzji środowiskowej:  

1. niezgodność lokalizacji przedsięwzięcia z ustaleniami miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego (art. 80 ust. 2 ustawy z 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko);
2. odmowa uzgodnienia warunków realizacji bądź wydanie negatywnej opinii przez organy, o których mowa w art. 77 ust. 1 ww. ustawy;
3. brak zgody wnioskodawcy na realizację przedsięwzięcia w wariancie innym niż proponowany, jeżeli z oceny oddziaływania na środowisko wynika zasadność realizacji przedsięwzięcia w innym wariancie (art. 81 ust. 1 ww. ustawy);
4. gdy z oceny oddziaływania na środowisko wynika, że przedsięwzięcie może znacząco negatywnie oddziaływać na obszar Natura 2000, a za realizacją przedsięwzięcia nie przemawiają konieczne wymogi nadrzędnego interesu publicznego, w tym wymogi o charakterze społecznym lub gospodarczym i brak jest rozwiązań alternatywnych (art. 81 ust. 2 ww. ustawy);
5. jeżeli z oceny oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko wynika, że przedsięwzięcie może spowodować nieosiągnięcie celów środowiskowych zawartych w planie gospodarowania wodami na obszarze dorzecza (art. 81 ust. 3 ww. ustawy).

 A co z naruszeniem procedury? 

Jeśli decyzja środowiskowa została już wydana podmiot chcący zablokować inwestycję (np. mieszkaniec lub stowarzyszenie środowiskowe), w odwołaniu od decyzji środowiskowej może także podnosić kwestie proceduralne. Ich uwzględnienie skutkuje uchyleniem pozytywnej decyzji i przekazaniem sprawy do ponownego rozpoznania. W takim przypadku nie następuje więc odmowa wydania decyzji środowiskowej, ale cała procedura trwa od nowa, wszystko się przedłuża – czasem inwestor rezygnuje z przedsięwzięcia.

Na co warto zwrócić uwagę?

W zakresie zarzutów proceduralnych można podnosić np.:

1. brak przeprowadzenia oceny oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko – z okoliczności wynikało, że organ powinien przeprowadzić OOŚ, a tego nie zrobił;
2. treść karty informacyjnej przedsięwzięcia lub raportu – dokument ten nie zawierał wszystkich elementów wymaganych przepisami prawa albo w niewystarczający sposób określał pewne kwestie;
3. źle wyznaczony krąg stron postępowania – uwzględnienie tylko tych działek, które znajdują się w odległości 100 m od terenu inwestycji.

Podsumowanie

Decyzja środowiskowa nie jest decyzją uznaniową. Przesłanki wydania decyzji negatywnej, tzn. decyzji o odmowie ustalenia środowiskowych uwarunkowań dla planowanego przedsięwzięcia, muszą wynikać z konkretnie wskazanych uregulowań prawnych i faktycznych.

Planujesz inwestycję?

Masz problemy z uzyskaniem decyzji środowiskowej? Doszło do odmowy wydania decyzji środowiskowej?

A może nie chcesz w swoim sąsiedztwie nowych inwestycji?

Skontaktuj się ze mną, postaram się pomóc.