Kontrola WIOŚ obligatoryjnie kończy się sporządzeniem protokołu kontroli. Na podstawie ustaleń zawartych w protokole kontroli, w przypadku stwierdzenia określonych naruszeń, WIOŚ może podjąć szereg czynności:

1. może wydać zarządzenie pokontrolne do kierownika kontrolowanej jednostki organizacyjnej lub osoby fizycznej;
2. może wydać na podstawie odrębnych przepisów zalecenia pokontrolne;
3. może wydać na podstawie odrębnych przepisów decyzję administracyjną;
4. może wszcząć egzekucję, jeżeli obowiązek wynika z mocy prawa lub decyzji administracyjnej.

Kontrola WIOŚ a zarządzenie pokontrolne

Kontrola WIOŚ może, ale musi zakończyć się zarządzeniem pokontrolnym. WIOŚ po kontroli może od razu przystąpić do wszczęcia postępowania administracyjnego w celu wymierzenia sankcji za naruszenie decyzji lub przepisów środowiskowych. Z mojego doświadczenia wynika jednak, że jeśli kontrola WIOŚ wykazała naruszenia, to inspekcja najpierw daje szansę na poprawę, poprzez wydanie zarządzenia pokontrolnego, a dopiero później – jeśli naruszenia nie zostaną usunięte – wszczyna postępowanie administracyjne.

Wymagania dotyczące zarządzenia pokontrolnego

Zarządzenie pokontrolne jest wydawane na podstawie ustaleń kontroli. W terminie ustalonym w zarządzeniu pokontrolnym kontrolowany podmiot ma obowiązek poinformować WIOŚ o zakresie podjętych i zrealizowanych działaniach służących wyeliminowaniu wskazanych naruszeń. Zalecenia zawarte w zarządzeniu pokontrolnym stanowią konsekwencję nieprawidłowości stwierdzonych w trakcie kontroli (mają być odzwierciedleniem stwierdzeń zawartych w protokole kontroli).

Skarga na zarządzenie pokontrolne

Zarządzenie pokontrolne można zaskarżyć do wojewódzkiego sądu administracyjnego w terminie 30 dni od doręczenia go stronie. WIOŚ powinien pouczyć stronę w tym zakresie  (pouczenie zamieszcza się na samym końcu zarządzenia).

Jeżeli kontrola WIOŚ nie wykazała nieprawidłowości, nie ma podstaw do wydawania zarządzenia pokontrolnego. Jeśli pomimo tego WIOŚ wydał zarządzenie, można je zaskarżyć do sądu. Dotyczy to także sytuacji, gdy strona nie zgadza się ze stwierdzonymi naruszeniami, tj. nie zgadza się z WIOŚ, iż w ogóle doszło do naruszeń.

Badanie legalności zarządzenia pokontrolnego

Dla oceny legalności zarządzenia istotne znaczenie ma stwierdzenie, czy wyniki kontroli dają podstawę do uznania, że kontrolowany podmiot narusza prawo. Zarządzenie pokontrolne nie jest tylko prostym „przypomnieniem” obowiązków wynikających z innych źródeł: przepisów lub decyzji, lecz „przypomnieniem” o obowiązkach naruszonych. Nie służy zacytowaniu obowiązków strony, lecz zwraca uwagę na uchybienia. Uchybienia te mogą oczywiście stanowić podstawę do wszczęcia i prowadzenia postępowania administracyjnego mającego na celu ich sankcjonowanie. W toku takiego postępowania strona może podważać zasadność zarzutów WIOŚ i wykazywać, że dopełniła ciążących na niej obowiązków. Strona może jednak już wcześniej, na etapie pokontrolnym,  kwestionować zasadność wyników kontroli (przed wszczęciem konkretnego postępowania administracyjnego), a taką możliwość daje jej wniesienie skargi do sądu administracyjnego na zarządzenie pokontrolne. Badanie legalności takiego zarządzenia oznacza konieczność sprawdzenia, czy istniały podstawy do jego wydania, a to z kolei oznacza konieczność zbadania, czy naruszenia zostały w prawidłowy sposób stwierdzone i dostatecznie wykazane.

Po co skarżyć zarządzenie pokontrolne?

Zaskarżenie zarządzenia pokontrolnego może uchronić kontrolowany podmiot od wszczęcia postępowania w sprawie wymierzenia sankcji za naruszenie obowiązków. Sąd uchylając zarządzenie pokontrolne może stwierdzić, że kontrola WIOŚ udokumentowana w protokole kontroli wcale nie dowiodła istnienia danych naruszeń, np. że materiał dowodowy jest zbyt skąpy, by stwierdzić naruszenie, albo że WIOŚ błędnie zinterpretował dany stan faktyczny lub prawny. Tym samym unikniemy stresu przed karą, cofnięciem zezwolenia albo wstrzymaniem działalności.

Masz pytania, skontaktuj się ze mną.