Transport odpadów jest jednym z elementów gospodarki odpadami. Nie jest obwarowany tak dużą ilością wymogów i obowiązków, jak przykładowo przetwarzanie lub zbieranie odpadów. Niemniej transportujący odpady również musi zadbać o uregulowanie pewnych kwestii formalnoprawnych.

Przekazanie odpadów do transportu

Prowadzenie różnego rodzaju działalności gospodarczej wiąże się z wytwarzaniem odpadów, w szczególności w branży produkcyjnej. Wytwarzać odpady może również zakład zajmujący się ich przetwarzaniem (po przetwarzaniu odpady zmieniają swój charakter, skład i właściwości – następuje zmiana kodu odpadu i formalnie – wytworzenie odpadów).

Najprostszym sposobem zagospodarowania odpadów jest przekazanie ich podmiotowi, który zajmie się ich odzyskiem, unieszkodliwianiem (składowaniem), lub ewentualnie zbieraniem, na postawie stosownego zezwolenia (przy czym w przypadku odpadów niebezpiecznych dla własnego bezpieczeństwa lepiej zadbać o przekazanie odpadów bezpośrednio do instalacji odzysku – co wiąże się z zasadą przewidzianą w art. 27 ust. 3a ustawy odpadach).

Proces przekazania odpadów podmiotowi trzeciemu zawsze wiąże się z transportem odpadów. I to właśnie transport odpadów będzie przedmiotem tego wpisu.

Transport odpadów a przeniesienie odpowiedzialności za odpady

Transport odpadów jest czynnością faktyczną będącą elementem gospodarowania odpadami polegającą na fizycznym przekazaniu odpadów transportującemu, niemniej nie można zapomnieć, że w sensie prawnym transport odpadów (przekazanie odpadów transportującemu) nie oznacza przeniesienia odpowiedzialności za te odpady. Zgodnie z ustawą o odpadach posiadacza odpadów, który przekazał odpady transportującemu odpady, nie zwalnia się z odpowiedzialności za zbieranie lub przetwarzanie odpadów, do czasu przejęcia odpowiedzialności przez następnego posiadacza odpadów, który posiada decyzję zezwolenie na zbieranie lub przetwarzanie odpadów. Dopiero przejęcie odpadów przez taki podmiot (potwierdzone w BDO) zwalnia poprzedniego posiadacza z odpowiedzialności za odpady.

Transport odpadów w przepisach

Podstawowym przepisem, który reguluje transport odpadów, jest art. 24 ustawy o odpadach. Dalsze wymagania związane z transportem odpadów, w tym niebezpiecznych, przewiduje rozporządzenie w sprawie szczególnych wymagań dla transportu odpadów oraz ADR, czyli międzynarodowa konwencja dotycząca drogowego przewozu towarów i ładunków niebezpiecznych. Ma ona zastosowanie do transportu odpadów niebezpiecznych na terenie państwa ratyfikującego ADR.

Transport odpadów niebezpiecznych

Transport odpadów niebezpiecznych następuje przy uwzględnieniu wymagań w zakresie ochrony środowiska oraz bezpieczeństwa życia i zdrowia ludzi. Transport odpadów niebezpiecznych powinien być dostosowany do właściwości chemicznych i fizycznych odpadów, w tym do ich stanu skupienia oraz zagrożenia, które mogą powodować. Warto przypomnieć, że odpady niebezpieczne w Katalogu odpadów oznaczone są gwiazdką (*). Czyli obok sześciocyfrowego kodu odpadu mamy (*) – wtedy wiemy, że przewozimy odpady niebezpieczne.

Wbrew obiegowej opinii podmiot zajmujący się transportem odpadów nie musi uzyskać decyzji zezwalającej na transport odpadów (tak było kiedyś). Działalność ta powinna jednak opierać się o wpis do BDO w zakresie transportu odpadów.

Odpady niebezpieczne mogą być transportowane razem z innymi odpadami, pod warunkiem jednak, że nie dochodzi do ich zmieszania (zastosowanie szczelnych pojemników). Odpady w trakcie transportu powinny być układane tak, aby się nie przemieszczały, oraz by widoczne były oznaczenia opisujące ładunek. Pojazdy powinny zostać zaprojektowane w taki sposób, aby odpady nie wydostawały się z niego poprzez wycieki club wysypywanie. Należy również zadbać o możliwie najniższy poziom uciążliwości zapachowych.

Podmiot transportujący ma ponadto obowiązek oznaczyć pojazd indywidualnym numerem przyznanym w BDO, a także wyraźną tablicą z oznaczeniem „ODPADY”. W przypadku odpadów niebezpiecznych pojazd powinien również posiadać świadectwo dopuszczenia pojazdu ADR.

Transport odpadów – dokumentacja

W transporcie odpadów uczestniczą trzy podmioty, tj. podmiot przekazujący odpady, transportujący odpady oraz podmiot przyjmujący odpady (odbiorca). Podmioty te wpisuje się na karcie przekazania odpadów (KPO). Podmiot przekazujący odpady generuje KPO i na niej określa miejsce przeznaczenia odpadów oraz nowego posiadacza odpadów (odbiorcę), a podmiot transportujący dostarcza odpady we wskazane miejsce.

Legalny transport odpadów powinien odbyć się przy pomocy odpowiednich dokumentów, do których należy przede wszystkim KPO. Często kontrolowane są również faktury oraz podstawowa charakterystyka odpadów. Transport odpadów może zostać zatrzymany przez odpowiednie służby (tj. Krajową Administrację Skarbową, Straż Graniczną, Policję, Inspekcję Transportu Drogowego oraz organy Inspekcji Ochrony Środowiska). Jeżeli  jest on przeprowadzany z naruszeniem przepisów, nakładane są stosowne sankcje przez w/w organy – w zależności od tego, jakiego typu mamy naruszenie.

Jeśli zajmujesz się transportem odpadów i masz pytania, jesteś w trakcie kontroli lub grozi Ci kara – skontaktuj się ze mną. Pomogę.